..gdy chorzy i cierpiący podtrzymują świat w Bożym uścisku..
11 lutego -we wspomnienie pierwszego ukazania się Maryi św. Bernardecie Soubirous w Lourdes (1858 r.), Kościół katolicki obchodzi ustanowiony przez Jana Pawła II Światowy Dzień Chorego.
W naszej świątyni w czwartek uroczysta Msza św. w intencji chorych będzie odprawiona o godz. 17:00; wcześniej będzie również możliwość spowiedzi. W czasie Mszy św. można będzie przyjąć sakrament namaszczenia chorych dla zdrowia duszy i ciała.
*
Czy dziś naprawdę z całkowitą pewnością mogę powiedzieć, że „Bóg tak chciał”, stojąc nad łóżkiem w hospicjum lub na oddziale onkologicznym?
Czy wiem, że krzyż Jezusa był jedną z wielu setek tysięcy szubienic sterczących przy drogach imperium rzymskiego, a jednak stał się narzędziem zbawienia i łaski, bo przybity do niego Człowiek rzucił się z jego wysokości w ramiona Boga ? Jak to wszystko zrozumieć ?
*
nic nie poradzisz
Choroba własna lub kogoś bliskiego, nasze różnego rodzaju słabości, niedomagania, uciążliwości związane z wiekiem, wreszcie odchodzenie tych, których kochamy. Cała gama cierpień, które po prostu przychodzą w pewnym momencie życia, nie pytając nas ani o zgodę, ani o naszą gotowość.
Tak już jest w świecie stworzonym i odkupionym przez Boga, ale noszącym aż po kres swego istnienia ślad kosmicznej katastrofy zwanej przez nas „grzechem pierworodnym”, której skutkiem jest zburzenie zaplanowanej pierwotnie przez Boga harmonii i stanu szczęścia.
Czasem możemy jeszcze walczyć, starać się poprawić naszą sytuację, leczyć się, próbować sobie lub drugiemu pomóc. Ale niejednokrotnie nie da się już wiele zrobić lub po prostu nie można zrobić już nic. Wtedy zaczyna się w sercu walka.
Odpowiedzi, które często nam się wówczas nasuwają (lub które podsuwają nam inni) to „próba” lub „kara”, a może „łaska”? Chętnie szafujemy wtedy stwierdzeniem: „Bóg tak chciał”. Ale skąd ta pewność? Czy rzeczywiście jestem pewien, że to co się dzieje jest „wolą Bożą”?
*
łaska – prezent od boga ?
Nie, choroba – cierpienie nie jest łaską i nie uszlachetnia. Bo nie jest niczym dobrym. I też nie jest nigdy wolą Boga. Gdyby było, to musielibyśmy przyjąć, że Bóg może chcieć (i często chce) zła i cierpienia swoich stworzeń. Ale to już nie jest Bóg, jakiego znamy z Objawienia – nie Ojciec, którego objawił nam Jezus Chrystus.
Choroby, tragedie, kłopoty, starość, straty nie są niczym dobrym same w sobie. Bóg nie zsyła nam ich jako „krzyży” w celach pedagogicznych. Żadne z nich nie jest też krzyżem „z automatu”. Jest po prostu złem, które nas spotyka.
To zło spotyka nas dlatego, że zaplanowany przez Boga porządek świata został zniszczony przez katastrofę grzechu. Ale to zło (nieraz naprawdę straszliwe) może stać się krzyżem, czyli miejscem paschalnego zwycięstwa, łaski i zbawienia, jeśli zechcemy (na miarę swoich sił i możliwości) w taki sposób je przyjąć i przeżyć.
To jednak zawsze zależy od naszej woli. Jeśli próbuję przeżywać to zło, które mnie niszczy w jedności z Jezusem (przez modlitwę, sakramenty, przez powtarzany uparcie akt mojej kruchej woli zwróconej do Niego), to dzięki Jego łasce moje cierpienie staje się krzyżem – kładką przerzuconą między tym zranionym przez zło światem, w którym żyję, a „nowym niebem i nową ziemią”, gdzie Bóg „otrze z ich oczu wszelką łzę, a śmierci już odtąd nie będzie; ani żałoby, ni krzyku, ni trudu już nie będzie” (por. Ap 21,1-5).
Choroba sama w sobie jest złem. „Zdarza się, że choroba zakorzenia się w nas tak bardzo, że zdaje się być jednocześnie intruzem i zwycięską siłą” – mawiał św. Jan Paweł II. To zło wydaje nam się szczególnie absurdalne i trudne do zniesienia, gdy dotyczy dziecka. Dalibyśmy wszystko, byleby tylko móc wziąć na siebie jego chorobę, cierpieć zamiast niego, a tymczasem jesteśmy tylko bezsilnymi obserwatorami, których często ogarnia lęk, bunt lub poczucie winy.
*
kara ?
Choroba nie jest złem bezwzględnym. Podobnie jak zdrowie nie jest bezwzględnym dobrem. Jak pisał św. Bazyli Wielki: „Zdrowie samo w sobie nie czyni dobrymi tych, którzy je posiadają, nie jest jedną z rzeczy dobrych ze swej natury”. Co z kolei kazało powiedzieć innemu z Ojców Kościoła, św. Grzegorzowi z Nazjanzu: „Nie przeceniajmy każdego przejawu zdrowia i nie gardźmy każdą chorobą”. Innymi słowy, wszystko zależy od użytku, jaki zrobimy z choroby lub zdrowia. Czy też jeszcze pogłębiając temat, wszystko zależy od naszego spojrzenia na chorobę, od tego jaką perspektywę obierzemy.
Choroba nie jest przekleństwem. Nawet jeśli jest konsekwencją grzechu pierworodnego, nie jest karą, którą Bóg wymierza nam osobiście. Pamiętamy pytanie Apostołów, jakie postawili w przypadku niewidomego od urodzenia: „«Rabbi, kto zgrzeszył, że się urodził niewidomym – on czy jego rodzice?». Jezus odpowiedział: «Ani on nie zgrzeszył, ani rodzice jego»” (J 9, 1-2). Jezus powtarza nam to za każdym razem, gdy w obliczu choroby pytamy: „Czym sobie na to zasłużyłem?”. Mówi nam to również wtedy, gdy w obliczu zła, które dotknęło innych, myślimy sobie «Dobrze mu tak, pokarało go».
*
próba ?
Znamy zapewne wiele przypadków ludzi, którzy pod wpływem własnej choroby nawracają się lub ostatecznie tracą wiarę w Boga i Jego dobroć. W tym kontekście słuszną wydaje się myśl, że każda choroba jest pewną próbą, która potrafi nadać sens cierpieniu i uczynić je znośnym bądź złamać człowieka, który w wewnętrznej rozpaczy pyta: Dlaczego?
Niestety, na tak postawione pytanie nie mamy jednoznacznej odpowiedzi. Wszelkie próby zdefiniowania sensu cierpienia kończą się rozczarowaniem i wcale nie ułatwiają znoszenia choroby.
Pytanie to tym bardziej nie daje spokoju, ale wręcz krzyczy na widok małych ciężko chorych pacjentów.. dlaczego oni muszą zmagać się z takimi chorobami? To cierpienie niewinnych dzieci kieruje nasze myśli na krzyż, gdzie też sama Niewinność poddana została cierpieniu i śmierci. Widocznie pozostanie to pewną tajemnicą Pana Boga, który patrzy na nasze cierpienie zupełnie inaczej.
*
dar dla świata ?
„Cierpienie jest w świecie po to, ażeby wyzwalało miłość.”
..pisał Jan Paweł II
Choroby wiążą się z niewyobrażalnym lękiem i bezradnością oraz poruszają całe społeczności. Chwieją gruntem pod nogami, którym jest tak zwana codzienność, praca, zabawa i plany na przyszłość – bo uświadamiają, że to, co jest dziś, jutro może już być jedynie wspomnieniem „normalnego życia”.
Ewangelia często posługuje się obrazem przynoszenia chorych do Jezusa. Czerpiąc z tej tradycji, śpiewamy w jednym z hymnów brewiarzowych: „Jezu otoczony rzeszą kalek, ślepców, trędowatych, ciał niemocą naznaczonych”.
Sam Jezus w sposób szczególny wydaje się kierować swoje zainteresowanie ku chorym i cierpiącym. Wielu pragnęło jedynie samego zbliżenia do Mistrza, a znamy przypadek, gdy zwykłe dotknięcie płaszcza Jezusa przywracało zdrowie. Wszystkie te historie pokazują , że Jezus nie jest obojętny na chorobę i ból z nią związany.
W swojej misji uzdrawiania ludzkości domaga się tylko jednej rzeczy – wiary. „Twoja wiara cię uzdrowiła” – słyszymy z Jego ust za każdym razem. To jakby przypomnienie, że człowiek może przeżywać swoją chorobę na wyższym poziomie niż reszta stworzenia.
Choroba staje się więc okazją, by zbliżyć się do Boga, by zanurzyć się głębiej w Jego miłości. Oczywiście, łatwo to powiedzieć. Dużo trudniej jest tym żyć. Ale jest to możliwe, dlatego że Bóg czyni to możliwym. Prosi nas jedynie o ten wysiłek, by odpowiedzieć „tak” temu, co przychodzi, minuta po minucie, nie żałując przeszłości i nie obawiając się przyszłości. „Tak”, które opiera się na sile Chrystusa: „Ilekroć niedomagam, tylekroć jestem silny (2 Kor 12, 10). Wobec choroby, zwłaszcza tej poważnej, błagamy Boga, by uczynił cud. A Bóg niejednokrotnie wydaje się głuchy na to wołanie. Ale czy to On nas nie słyszy, czy to my nie potrafimy Go słuchać?
*
W obliczu śmiertelnej choroby mamy wydarzyło się wiele sytuacji, które niejednokrotnie zmuszały nas do myślenia. Jakiś impuls nie całkiem racjonalny sprawiał, że właśnie wtedy, gdy uginały się pod nami nogi, a w głowie huczały bezradność i strach – czuliśmy bliską obecność Boga, jak położenie na ramieniu ręki..
Zrozumiałam, że jednak nie wszystko wiemy o ludziach, którzy cierpią. Nawet będąc tak blisko, towarzysząc na wszystkich szpitalnych ścieżkach, które dzielą ich od zdrowia albo przejścia na tamtą stronę, możemy nie mieć pojęcia o tej Obecności, która jest przy nich i krok po kroku przeprowadza przez trud cierpienia.
Wiem, że nigdy tak do końca nie znajdę odpowiedzi, dlaczego mamy dźwigać swój krzyż. Przemawia do mnie za to mocno, że nikt z nas nigdy nie jest z tym krzyżem sam. Bo tak, jak ta Obecność jest – tak każdy z nas może być dla drugiego kimś, kto rozrywa samotność cierpienia.
U progu zbliżającego się okresu Wielkiego Postu i rozważania Męki Pańskiej mam też w sercu myśl, że On – Jezus, przeszedł tę ścieżkę po to, by nas potem w cierpieniu nosić, by każdy chory i cierpiący mógł podtrzymywać ten świat w Bożym uścisku..
*
NAMASZCZENIE I CO DALEJ ?
Sakrament namaszczenia chorych jest doskonałym „lekarstwem”, bo ma liczne zalety i żadnych skutków ubocznych. Czy rzeczywiście jest jednak skuteczny?
Przyglądając się dogłębniej drugiemu sakramentowi uzdrowienia – namaszczeniu chorych – (pierwszym jest pokuta) – możemy mieć wrażenie, że jest on jednym z najbardziej tajemniczych sakramentów. Być może niektórzy nie byli w ogóle świadkami jego udzielania. Często też bywa on błędnie utożsamiany z ostatnim namaszczeniem. Jak to wszystko rozumieć ?
Sakrament chorych jest obrzędem przejścia. Pozwala przekraczać sytuacje graniczne: z choroby do uzdrowienia, ze śmierci do życia wiecznego. Sytuacje graniczne wiążą się z doświadczeniem bólu, cierpienia i towarzyszy im zwykle lęk, niepokój, a nawet strach oraz przykre uczucia bezradności, samotności, niezrozumienia, odrzucenia… W takich sytuacjach, gdy zawodzą wszelkie ludzkie siły i możliwości medycyny, istnieje łaska spotkania z Jezusem Uzdrowicielem. Jezus w sakramencie chorych uzdrawia przede wszystkim ducha, psychikę.
Sakrament ten nie jest przeznaczony wyłącznie dla umierających. Ponieważ „każda choroba może łączyć się z przewidywaniem śmierci” wskazane jest, aby był on udzielany osobom w niebezpieczeństwie śmierci lub powracającej chorobie. Czasem faktycznie bywają sytuacje, że człowiek niedługo po jego udzieleniu umiera, natomiast nie należy tego rozumieć, jak stuprocentowy wyrok. Takie przekonanie powoduje odkładanie sakramentu do ostatnich minut, a niejednokrotnie wzywa się kapłana dopiero po śmierci.
Sakrament jest skuteczny, gdy dokonuje się to, o czym mówi.
Św. Jakub pisze:
„Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się modlili nad nim i namaścili go olejem w imię Pana. A modlitwa pełna wiary będzie dla chorego ratunkiem i Pan go podźwignie, a jeśliby popełnił grzechy, będą mu odpuszczone” (Jk 5, 14-15).
Być może powinniśmy przyjrzeć się temu sakramentowi w najjaśniejszych chwilach swojego życia, by prosić o niego w czasie trudnych doświadczeń.
Pamiętajmy, że..
..sakrament chorych prowadzi przede wszystkim do uzdrowienia duchowego, ale zdarza się również, zwłaszcza gdy przyjęty jest z głęboką wiarą i taka jest wola Boża, że pomaga w uzdrowieniu fizycznym.
Czułe namaszczenie świętym olejem pozbawia śmierć jej okrucieństwa. Ma w sobie coś tkliwego, macierzyńskiego. Przyjmując sakrament namaszczenia chorych, spotykamy Jezusa jako Ojca i Matkę, który wspiera nas swą męską siłą, a jednocześnie po macierzyńsku bierze w ramiona. Spotkanie z Nim rodzi pewność, że przechodząc ze świata ziemskiego do niebieskiego, będziemy czuć macierzyńską miłość, którą otula nas Bóg (A. Grün).
*
LOURDES..
Nie bez przyczyny akurat we wspomnienie Matki Bożej z Lourdes ojciec święty Jan Paweł II ustanowił Światowy Dzień Chorego..
O Lourdes – miasteczku leżącym u stóp Pirenejów – zrobiło się głośno dzięki Matce Bożej. Maryja ukazała się tam w 1858 r. Bernardzie Marii Soubirous, zwanej przez bliskich Bernadetą.
„Idź do źródła, napij się z niego i obmyj się” – te słowa usłyszała Bernadeta Soubirous od Maryi. Co roku sześć milionów wiernych przybywających do Lourdes wypełnia to polecenie Matki Bożej.
Od czasu tych objawień, czyli przez ponad 160 lat do Biura Lourdes ds. Obserwacji Medycznej zgłoszono ponad siedem tysięcy cudów, z których oficjalnie uznanych zostało siedemdziesiąt.
Dr Theillier przestrzega jednak, by pamiętać, że choć liczne uzdrowienia dokonały się właśnie przy udziale źródła z groty Misabielle, to jednak nie ono uzdrawia, lecz głęboka wiara i modlitwa pielgrzyma. W rozmowie z „Przewodnikiem Katolickim” przyznaje wprost: „Ta woda nie ma szczególnych właściwości”. I dodaje, że uzdrowienie dokonuje się za sprawą Boga, przy wstawiennictwie Matki Bożej, zaś źródło stanowi ważny symbol. „Dla mnie to przede wszystkim symbol życia” – zaznacza.
„… Uśmiech Maryi jest źródłem wody żywej. «Jeśli ktoś (…) wierzy we Mnie (…) Rzeki wody żywej popłyną z jego wnętrza» – mówi Jezus (J 7, 38). Maryja jest Tą, która uwierzyła, i z Jej łona wytrysnęły strumienie wody żywej, które użyźniły historię rodzaju ludzkiego. Źródło, które tutaj, w Lourdes, Maryja wskazała Bernadetcie, jest skromnym znakiem tej duchowej rzeczywistości. Z Jej serca wierzącej i matki wytryskuje woda żywa, która oczyszcza i uzdrawia.„
..Benedykt XVI o Matce Bożej z Lourdes..
*